Tìm ra vật liệu mới có thể hấp thụ chất độc hại từ không khí- “sát thủ” benzen

/in /by

Các nhà nghiên cứu từ Ireland đã tìm ra vật liệu mới có khả năng hấp thụ độc hại từ không khí, cụ thể là benzen-một chất có khả năng gây ung thư cho con người.

Loại vật liệu mới hứa hẹn loại bỏ một số chất độc hại trong không khí được một nhóm nhà khoa học Đại học Limerick (UL) ở Ireland tạo ra. Theo nhóm nhà nghiên cứu, chất này sử dụng ít năng lượng hơn nhiều so với các vật liệu hiện tại và có thể ghi lại mức độ vi lượng của chất ô nhiễm có hại như benzen từ không khí.

Nhóm nghiên cứu tin rằng vật liệu xốp giống như bọt biển được đặt tên là BUT-55 – có thể cách mạng hóa việc thanh lọc không khí độc hại và đóng góp đáng kể vào cuộc chiến chống biến đổi khí hậu trên toàn cầu. Giáo sư Michael Zaworotko – Chủ tịch Quỹ Khoa học và Kỹ thuật Tinh thể của Ireland và nhà nghiên cứu tại Viện Bernal Đại học Limerick và đồng nghiệp đã phát triển vật liệu mới này. Phát hiện đã được báo cáo trên tạp chí uy tín Nature Materials năm 2022.


Các nhà khoa học Ireland đã tìm ra chất có khả năng hấp thụ độc hại từ không khí, cụ thể là chất benzen. Ảnh: CAND

Những hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) – bao gồm benzen là loại chất ô nhiễm độc hại gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng về môi trường và sức khỏe con người. Phát triển công nghệ để loại bỏ benzen khỏi không khí ở nồng độ vết và thực hiện sứ mệnh đó với một dấu vết năng lượng thấp là cả hai thách thức chưa thể vượt qua cho đến nay.

Giáo sư Zaworotko giải thích: “Một họ vật liệu xốp như bọt biển được phát triển để thu giữ hơi benzen từ không khí ô nhiễm và tạo ra luồng không khí sạch trong thời gian dài. Những vật liệu này có thể được tái sinh dễ dàng dưới nhiệt độ nhẹ, khiến chúng trở thành ứng viên cho việc lọc không khí và xử lý môi trường. Vật liệu của chúng tôi có thể làm tốt hơn nhiều về độ nhạy và thời gian làm việc so với vật liệu truyền thống”.

Vật liệu thực tế có đầy lỗ và gần giống pho mát Thụy Sĩ. Các lỗ cho phép thu hút phân tử benzen – một chất ô nhiễm độc hại. Giáo sư Zaworotko và Tiến sĩ Xiang-Jing Kong từ Khoa Khoa học Hóa học tại UL, cùng nhóm đồng nghiệp từ một số trường đại học hàng đầu ở Trung Quốc, đã phát triển vật liệu xốp mới có ái lực mạnh với benzen đến mức nó bắt giữ hóa chất độc hại ngay cả khi có mặt ở chỉ 1 phần trong 100.000.

Benzen là một hợp chất hữu cơ thơm, trong điều kiện bình thường là một chất lỏng không màu, mùi dịu ngọt dễ chịu, dễ cháy. Benzen không tan trong nước, tan trong rượu.

Benzen rất độc, có khả năng gây ung thư ở người rất cao. Mối nguy hại nhất của benzen là khả năng gây bệnh bạch cầu của những người thường xuyên bị phơi nhiễm loại chất độc hại này.

Theo nhóm nghiên cứu, vật liệu này giống với pho mát Thụy Sĩ vì nó có nhiều lỗ và chính những lỗ này có “nhiệm vụ” thu hút các phân tử độc hại benzen. Về mặt năng lượng, vì quá trình thu nhận dựa trên liên kết vật lý chứ không phải hóa học, nên dấu ấn năng lượng của quá trình thu nhận và giải phóng thấp hơn nhiều so với các thế hệ vật liệu trước đây.

Giáo sư Zaworotko báo cáo: “Nhiệm vụ phá vỡ hỗn hợp khí rất khó thực hiện hiệu quả. Điều này đặc biệt đúng đối với các thành phần phụ bao gồm không khí, carbon dioxide và nước. Những đặc tính của loại vật liệu mới của chúng tôi cho thấy hoạt động phân hủy benzen không còn là điều khó khăn nữa”.

Một số công trình trước đó từ phòng thí nghiệm của Giáo sư Zaworotko đã tạo ra những vật liệu hàng đầu để thu giữ carbon và thu hoạch nước. Vật liệu thu hoạch nước có các đặc tính thuận lợi như vậy để giữ và giải phóng nước từ khí quyển vốn đã được sử dụng trong các hệ thống hút ẩm.

Tiến sĩ Xiang-Jing Kong giải thích: “Dựa trên thiết kế thông minh, vật liệu của chúng tôi giải quyết nhiều thách thức về cả kỹ thuật và xã hội, chẳng hạn như loại bỏ dấu vết benzen khỏi không khí. Điều này là khó đối với các vật liệu thông thường, do đó làm nổi bật sự quyến rũ của vật liệu xốp”.

Nhìn chung, những kết quả này cho thấy một thế hệ vật liệu xốp độc đáo mới thuộc loại được phát minh tại UL hứa hẹn cho phép cách tiếp cận chung để thu giữ những hóa chất độc hại từ không khí. Tiến sĩ Xiang-Jing Kong giải thích: “Các đồng phân thơm rất khó tách ra trong hỗn hợp của chúng bằng phương pháp truyền thống, vốn luôn tiêu tốn nhiều năng lượng. Nghiên cứu này giúp mở ra khả năng thiết kế vật liệu xốp để phân tách hiệu quả các hóa chất này với năng lượng đầu vào thấp cũng như loại bỏ nhiều chất ô nhiễm dạng vết khác khỏi không khí”.

Nghiên cứu được tài trợ bởi Hội đồng Nghiên cứu Châu Âu (ERC) và Quỹ Khoa học Ireland (SFI).

Liên quan tới chất benzen độc hại trong không khí, trước đó các nhà nghiên cứu tại Việt Nam cũng phát hiện ra nó phát tán trong không khí với nồng độ vượt ngưỡng cho phép rất cao ở TP.HCM. Về lý thuyết, nguồn gốc chất benzen có thể “sản sinh” từ các hoạt động công nghiệp, khói thuốc lá, khói thải phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch… Nhưng các nhà khoa học cho rằng nguồn gốc chính của benzen có trong không khí ở TP.HCM là từ xăng “tươi” có chứa thành phần benzen bị bốc hơi và từ khói thải của các phương tiện giao thông, trước cổng trường học, bệnh viện…, những nơi tập trung đông đúc xe cộ.

Cũng theo các nhà khoa học, chính công suất của xe quá lớn so với nhu cầu sử dụng là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây ô nhiễm môi trường rất đáng kể vì xăng cháy không hết.

Một trong những giải pháp tốt nhất là làm sao giảm được nhiều hơn hàm lượng benzen trong xăng. Nhiều ý kiến nhận định tỉ lệ benzen trong xăng ở mức 2,5% thể tích vẫn còn là mức cao, do đó phải tiến hành các giải pháp đồng bộ: giảm ùn tắc giao thông đô thị, kiểm soát khí thải…

Cũng theo một nghiên cứu, bảng điều khiển xe hơi, ghế sofa, bộ phận làm mát không khí cũng thải ra benzen. Ngoài việc gây ung thư, benzen còn đầu độc xương, gây thiếu máu và làm giảm các tế bào bạch cầu. Phơi nhiễm kéo dài sẽ gây ra bệnh bạch cầu, làm tăng nguy cơ ung thư cũng như có thể gây sẩy thai. Mức độ benzen chấp nhận được trong nhà là 50 mg.

Một chiếc ô tô đậu trong nhà có cửa sổ đóng sẽ chứa 400-800 mg benzen. Nếu đỗ ngoài trời dưới ánh mặt trời ở nhiệt độ trên 16 độ C, mức độ Benzen lên tới 2000-4000 mg, gấp 40 lần mức cho phép. Những người vào xe và đóng cửa sổ chắc chắn sẽ hít vào một lượng độc tố quá mức.

An Dương (T/h)

https://vietq.vn/tim-ra-chat-hap-thu-doc-hai-tu-khong-khi-sat-thu-benzen-d204319.html

Nỗ lực biến rác thành năng lượng của Thụy Điển

/in /by

Thụy Điển được biết đến là nước đi đầu trong sản xuất năng lượng xanh từ rác thải. Để có được thành quả này, quốc gia đáng sống nhất thế giới đã trải qua một quá trình nỗ lực trong nhiều thập niên để hoàn thiện quy trình, hệ thống thu gom và biến rác thải thành năng lượng.


Từ những năm 1970, Thụy Điển bắt đầu thực hiện những quy định chặt chẽ về phân loại rác thải.

Trên thế giới, trung bình, gần 60% chất thải được đưa vào các bãi chôn lấp, trong khi ở Thụy Điển con số này chỉ là 1%. Những bãi rác trống rỗng, năng lượng từ đốt rác được tận dụng triệt để. Vậy điều gì đã làm cho hệ thống tái chế của đất nước này thành công như vậy? Câu trả lời nằm ở nỗ lực của chính phủ trong xử lý chất thải của đất nước.

Ngay từ những năm 1970, Thụy Điển bắt đầu thực hiện những quy định chặt chẽ về phân loại rác thải trong các hộ gia đình, nhà máy và địa phương và cùng với đó, chính sách tái chế rác thải được thực thi. Vào thời điểm năm 1975, tỷ lệ tái chế chất thải của các hộ gia đình ở mức 38%.

Kể từ những năm 1990, chính phủ Thụy Điển đã thực hiện một loạt các chính sách hiệu quả nhằm giảm phát sinh chất thải, nâng cao nhận thức của các nhà sản xuất và người dân cũng như cắt giảm mạnh lượng khí thải. Sau khi thông qua chính sách yêu cầu các nhà sản xuất chịu trách nhiệm xử lý tất cả các chi phí liên quan đến việc thu gom và tiêu hủy sản phẩm, còn được gọi là Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR), Thụy Điển đã nhắm mục tiêu đến các hộ gia đình bằng cách áp dụng phí rác thải dựa trên trọng lượng để khuyến khích hoạt động tái chế.

Hơn nữa, luật pháp quốc gia cấm chôn lấp chất thải hữu cơ và dễ cháy, cùng với các tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn về chất thải nguy hại, chôn lấp và đốt rác do Liên minh châu Âu (EU) áp đặt đối với tất cả các quốc gia thành viên đã cho phép Thụy Điển giảm đáng kể lượng khí thải và tổng lượng chất thải chôn lấp.

Đến năm 2001, lượng rác thải được xử lý lên tới 78%. Kể từ năm 2011 tới nay, chỉ có gần 1% lượng rác thải gia đình ở Thụy Điển bị đưa ra ngoài các bãi rác. Còn lại tất cả rác thải trong nước đã được xử lý hiệu quả với 47% lượng rác thải được tái chế và 52% còn lại được sử dụng để sản xuất nhiệt.

Mặc dù mỗi năm có gần 4,4 triệu tấn rác thải sinh hoạt với khoảng 467 kg rác thải/người, nhưng nhận thức cao của cộng đồng về lợi ích của việc tái chế cũng như hệ thống thu gom hiệu quả là chìa khóa thành công của Thụy Điển. Và bằng cách chuyển rác thải thành năng lượng, đất nước Bắc Âu đáng sống nhất thế giới đã có thể giữ cho các bãi rác của mình trống rỗng.

Trong khi cả thế giới lo xử lý rác thải Thụy Điển lại sẵn sàng nhập khẩu rác.

Bởi vậy, trong khi phần lớn thế giới còn chật vật với lượng rác thải ngày một cao tại quốc gia của mình thì chính sách “không rác thải” đã khiến Thụy Điển cạn kiệt rác và bắt đầu nhập khẩu rác. Từ năm 2005 đến năm 2014, mức nhập khẩu mặt hàng đặc biệt này đã tăng gấp 4 lần.

Theo Avfall Sverige, hiệp hội quản lý rác thải của Thụy Điển, trong năm 2014, đất nước thuộc bán đảo Scandinavia này đã nhập khẩu khoảng 800.000 tấn rác, chủ yếu từ Anh và Na Uy. Đến năm 2016, gần 2,3 triệu tấn rác thải được nhập khẩu từ Anh, Na Uy, Ireland và các nước khác.

Theo thời gian, cùng với quan điểm “không rác thải”, Thụy Điển đã triển khai được một chính sách tái chế rác thải có quy mô toàn quốc. Các khu đô thị ở Thụy Điển đều đầu tư vào các kỹ thuật thu gom rác thải để giảm tải cho quá trình thu gom, giải phóng bớt không gian cho đường sá với các hệ thống chứa rác ngầm và giảm thiểu mùi từ rác thải. Trong khi đó, ngay cả các doanh nghiệp tư nhân cũng chủ động đảm nhiệm hầu hết các hoạt động nhập khẩu và đốt rác.


Năng lượng này sẽ được quay vòng, trở thành nguồn nhiệt sưởi ấm cho các tòa nhà trong mùa đông khắc nghiệt.

Khi nhiều quốc gia ở châu Âu không thể tận dụng được nhiệt lượng từ việc đốt rác và nhiệt lượng này thường sẽ bị bỏ phí qua các ống khói nhưng Thụy Điển lại có thể sử dụng nó như một nguồn năng lượng thay thế cho nhiên liệu hóa thạch. Năng lượng thu được từ quá trình đốt rác được chuyển vào hệ thống sưởi ấm toàn quốc, giúp các gia đình vượt qua mùa đông giá lạnh ở nước này.

Chuyên gia năng lượng tại Viện Môi trường Stockholm, Adis Dzebo nhận định, Thụy Điển có hệ thống cung cấp nhiệt sưởi ấm tốt nhất trên thế giới với những lò đốt khổng lồ và nhiệt được chuyển đến từng ngôi nhà qua mạng lưới ống ngầm.

Hiện nay, theo thống kê, năng lượng từ rác chiếm một phần nhỏ trong tổng nguồn cung cấp điện của Thụy Điển; thủy điện và năng lượng hạt nhân tạo ra khoảng 83% điện năng của Thụy Điển và gió tạo ra 7% khác. Nhưng rác thải cung cấp phần lớn nhiệt lượng trong những tháng lạnh giá cho gần 10 triệu cư dân của đất nước. Năng lượng từ rác tương đương với nhu cầu sưởi ấm của 1,25 triệu căn hộ và điện cho 680.000 ngôi nhà.

Những nỗ lực tái chế của Thụy Điển cũng như các giải pháp của nước này để đưa rác thải ra khỏi các bãi chôn lấp và chuyển thành năng lượng sạch không chỉ là một giải pháp thay thế thông minh, ít tác động đến môi trường hơn mà còn cho phép khai thác các nguồn tài nguyên mà nếu không sẽ bị lãng phí.

EU đã khuyến khích các nước thành viên xây dựng hệ thống nhiệt để sưởi ấm tương tự như Thụy Điển. Ngoài ra, đại diện từ nhiều quốc gia như Ba Lan, Ấn Độ và Trung Quốc cũng đã đến Thụy Điển để học hỏi kinh nghiệm biến đổi rác thành năng lượng.

Thanh Sơn
https://petrotimes.vn/no-luc-bien-rac-thanh-nang-luong-cua-thuy-dien-664658.html

Phát triển thiết bị giống cột sống giúp sản xuất điện sóng

/in /by

Một thiết bị nổi giống như cột sống độc đáo được thiết kế bởi công ty có trụ sở tại Cyprus hứa hẹn sẽ khai thác năng lượng của sóng biển và chuyển nó thành điện năng.

Sea Wave Energy Limited (SWEL), công ty có trụ sở tại Cyprus đã nghiên cứu công nghệ thu nhận năng lượng sóng hơn 10 năm. Công ty này vừa hé lộ nguyên mẫu của thiết bị điện sóng có tên Waveline Magnet, bao gồm các bệ nổi liên kết với nhau trông như cột sống.

Waveline Magnet có dạng module linh hoạt, được thiết kế để hoạt động liên tục theo chuyển động sóng. Điều này giúp thiết bị kiểm soát mức năng lượng khai thác từ sóng một cách hợp lý và không gián đoạn.


Thiết bị điện sóng Waveline Magnet.

Waveline Magnet có thể làm bằng nhựa và nhựa gia cố, không yêu cầu dây chuyền sản xuất chuyên biệt, do đó giảm chi phí sản xuất. Thiết bị không chỉ được sản xuất, triển khai nhanh chóng mà chi phí sửa chữa và bảo trì cũng thấp. Trong điều kiện thích hợp, một máy chuyển đổi năng lượng sóng có thể tạo ra tới 100 MW điện, theo SWEL. Chi phí sản xuất năng lượng thấp giúp nó cạnh tranh được với nhiên liệu hóa thạch.

Nguyên mẫu Waveline Magnet đã được thử nghiệm trong những môi trường có kiểm soát. Năm ngoái, SWEL đưa thiết bị ra vịnh Larnaca, Cyprus để thử nghiệm trên vùng biển mở. Tuy nhiên, nó vẫn cần kiểm chứng và cải tiến thêm.

Về độ bền trên biển, SWEL tin rằng khả năng chuyển động linh hoạt như cột sống sẽ cho phép Waveline Magnet di chuyển theo những cơn sóng thay vì chống lại chúng, giúp tăng tuổi thọ. Ngoài ra, thiết bị cũng có thể làm bằng vật liệu tái chế nên không phải gánh nặng cho môi trường như pin mặt trời hay turbine gió.

An Hạ
https://vietq.vn/phat-trien-loai-thiet-bi-giong-cot-song-giup-san-xuat-dien-song-d203297.html

Công nghệ tái chế rác thải nhựa trên xe cũ thành bộ phận nâng cao cho xe mới

/in /by

Các nhà hóa học đã tập trung tận dụng rác thải nhựa từ những chiếc xe hết hạn sử dụng thành vật liệu graphene và tái tạo bọt thành graphene một lần nữa.

Không phải mọi chiếc xe cũ đều được chuyển đến nơi phế thải, mà trong đó một phần được biến thành graphene có thể trở lại như một bộ phận nâng cao cho chiếc ô tô mới, trong một quy trình được gọi là tái chế vòng tròn. Các nhà hóa học đã tập trung tận dụng rác thải nhựa từ chiếc xe hết hạn sử dụng thành vật liệu graphene và tái tạo bọt thành graphene một lần nữa. Dự án do nhà hóa học James Tour và nghiên cứu sinh Kevin Wyss tại Đại học Rice của Mỹ dẫn đầu.

Các bài kiểm tra chi tiết cho thấy bọt polyurethane được gia cố bằng graphene có độ bền kéo cải thiện 34% và khả năng hấp thụ tiếng ồn tần số thấp cao hơn 25%. Tất cả những ưu điểm này có được chỉ với sự khác biệt 0,1% về trọng lượng của graphene.

“Ford gửi cho chúng tôi 4,5 kg chất thải nhựa hỗn hợp từ một cơ sở nghiền nhỏ xe cũ. Chúng tôi đã biến đổi nhựa thành graphene thông qua quy trình đốt nóng nhanh bằng dòng điện cao và chuyển chúng trở lại Ford. Họ đưa graphene vào vật liệu tổng hợp bọt polyurethane mới, sau đó gửi cho chúng tôi để biến chúng trở lại thành graphene một lần nữa. Đó là ví dụ tuyệt vời về tái chế vòng tròn”, Tour nhấn mạnh.


Một người đàn ông cầm graphene, khối nhựa (trái) và một bãi rác nhựa (phải).

Trong thí nghiệm này, Tour cùng các cộng sự đã đốt nóng hỗn hợp nhựa lên gần 5.000°F, tương đương 2.760°C, làm bốc hơi mọi thứ trừ graphene. Quá trình đốt nóng nhanh bằng dòng điện cao cũng thân thiện với môi trường, vì nó không sử dụng dung môi mà chỉ cần lượng năng lượng tương đối nhỏ để tạo ra graphene. Các tính toán cho thấy phương pháp mới có thể giúp Ford giảm 25,5% khối lượng nhựa thải.

Nhựa được sử dụng trong các phương tiện giao thông đã tăng 75% chỉ trong 6 năm qua. Một chiếc SUV trung bình chứa tới 350 kg nhựa và nếu không được tái chế, chúng sẽ bị bỏ lại trong các bãi rác hàng thế kỷ.

Với khoảng 10 triệu phương tiện bị vứt bỏ mỗi năm, quy trình tái chế vòng tròn do nhóm của Tour phát triển có thể giảm đáng kể tác động của các phương tiện giao thông lên môi trường.

An Hạ
https://vietq.vn/cong-nghe-tai-che-rac-thai-nhua-tren-xe-cu-tro-thanh-mot-bo-phan-nang-cao-cho-xe-moi-d203451.html

Scotland vận hành trang trại điện gió ngoài khơi lớn nhất

/in /by

Theo công bố ngày 23/8 của ông lớn dầu khí Pháp TotalEnergies và công ty năng lượng tái tạo SSE Renewables, trang trại gió Seagreen – trang trại lớn nhất toàn Scotland, đã đi vào hoạt động.

Trang trại có tổng cộng 114 tua bin. Vào sáng 22/8, tuabin gió đầu tiên đã được đưa vào vận hành cách bờ biển quận Angus khoảng 27 km.

Theo hai đối tác, trang trại gió có tổng công suất 1.075 MW, đủ khả năng cung cấp điện cho 1,6 triệu hộ gia đình. Dự kiến trang trại sẽ đi vào hoạt động hoàn toàn trong nửa đầu năm 2023.

Dự án Seagreen có trị giá 4,3 tỷ USD sẽ là dự án trang trại điện gió ngoài khơi lớn nhất ở Scotland. Đồng thời, Seagreen sẽ là công trình điện gió có độ sâu nhất thế giới, với độ sâu 59 mét so với mặt nước biển.

Paul Cooley, Giám đốc dự án ngoài khơi thuộc SSE Renewables nhận xét: “Sau khi hoàn thành, Seagreen sẽ có đóng góp đáng kể vào kế hoạch năng lượng tái tạo đầy tham vọng của Scotland và Vương quốc Anh”.

Ông nói thêm: “Được nhìn thấy tuabin quay ở Biển Bắc và bắt đầu phát điện an toàn là một thành tựu tuyệt vời cho tất cả mọi người đã tham gia dự án. Seagreen sẽ mang lại lợi ích cho cộng đồng địa phương và đóng góp vào chuỗi cung ứng của Vương quốc Anh”.

Đối với TotalEnergies, đây là dự án trang trại điện gió ngoài khơi đầu tiên đi vào hoạt động ở châu Âu (dự án trang trại gió đầu tiên đi vào hoạt động trên thế giới là dự án Yulin ở Đài Loan).

Vào tháng 6/2022, tập đoàn dầu khí Pháp đã đạt được thỏa thuận với SSE Renewables để mua 51% cổ phần của dự án Seagreen.

Theo ông Vincent Stoquart, Giám đốc mảng Năng lượng tái tạo tại TotalEnergies: “Chúng tôi rất vui mừng khi dự án Seagreen- đầu tiên ở Biển Bắc thuộc Vương quốc Anh, bắt đầu đi vào hoạt động. Đây sẽ là một bước tiến mới trong việc phát triển sản lượng điện gió ngoài khơi của TotalEnergies”. Được biết, ông lớn Pháp đặt mục tiêu công suất điện tái tạo đạt 35 GW vào năm 2025.

Ngọc Duyên/AFP
https://petrotimes.vn/scotland-van-hanh-trang-trai-dien-gio-ngoai-khoi-lon-nhat-663698.html

Cảnh báo khí methane độc hại từ các bãi rác thải

/in /by

Theo các nhà nghiên cứu tại Hà Lan, hiện nay các bãi rác đang phát thải nhiều khí methane độc hại hơn so với tính toán trước đây của giới khoa học.

Đây là kết luận được rút ra từ nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí khoa học Science Advances mới đây. Nghiên cứu được tiến hành nhằm hỗ trợ nỗ lực của các chính phủ trong việc hạn chế sự ấm lên toàn cầu, thông qua cách xác định các vấn đề lớn nhất cần được chú trọng.

Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học đã sử dụng dữ liệu vệ tinh từ 4 thành phố lớn trên thế giới, bao gồm thủ đô Delhi và thành phố Mumbai (Ấn Độ), thành phố Lahore (Pakistan) và thủ đô Buenos Aires (Argentina). Các chuyên gia đã phát hiện ra rằng, lượng khí thải từ các bãi rác trong năm 2018 và 2019 cao hơn ước tính trước đó từ 1,4 – 2,6 lần.

Chất thải hữu cơ như thực phẩm, gỗ hoặc giấy khi bị phân hủy sẽ phát thải khí methane vào không khí. Khí methane có khả năng làm Trái Đất ấm lên cao hơn nhiều lần so với khí CO2. Tuy methane chỉ chiếm khoảng 11% tổng lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính và tồn tại khoảng chục năm trong không khí, nhưng lại giữ nhiệt trong khí quyển nhiều hơn 80 lần so với khí CO2. Các nhà khoa học ước tính rằng ít nhất 25% mức độ ấm lên toàn cầu ngày nay là do tác động của khí methane phát thải trong sinh hoạt của con người.


Bãi rác đang phát thải nhiều khí methane độc hại gây ảnh hưởng không nhỏ tới môi trường. Ảnh minh họa

Tác giả của nghiên cứu, đồng thời là chuyên gia về khí quyển tại Viện Nghiên cứu Không gian Hà Lan, ông Joannes Maasakkers cho biết, đây là lần đầu tiên các hình ảnh vệ tinh chất lượng cao được sử dụng để quan sát các bãi rác và giúp tính toán lượng khí thải methane. Theo ông Maasakkers, các bãi rác này khá nhỏ nếu so sánh với diện tích của thành phố, nhưng lại là nguồn phát thải khí độc hại lớn đối với mỗi khu vực nhất định.

Sử dụng dữ liệu vệ tinh để đo lường khí thải vẫn còn là một lĩnh vực tương đối mới, song đang dần trở nên phổ biến hơn khi nhu cầu theo dõi khí thải gia tăng. Điều này đồng nghĩa với việc ngày càng có nhiều tổ chức độc lập theo dõi lượng khí nhà kính và xác định các chất phát thải lớn, trái ngược với trước đây khi dữ liệu của chính phủ là nguồn thông tin duy nhất.

Các chuyên gia khoa học cho rằng kết quả nghiên cứu mới cho thấy độ cấp thiết trong quy trình quản lý các bãi rác, đặc biệt tại những quốc gia có truyền thống đốt các loại rác thải.

Khí methane (metan) hay còn có tên gọi khác là khí bùn ao, được kí hiệu là CH4 trong hóa học. Là một hidrocacbon nằm trong dãy đồng đẳng akan. Chúng là thành phần chính của khí dầu mỏ, có trong tự nhiên khá nhiều. Metan được tạo ra trong quá trình chế biến, chưng cất hay sản xuất khí dầu mỏ. Chính vì vậy nó cũng xuất hiện trong gia đình vì nó có trong các bình gas. Meta là chất khí không màu không mùi, không vị. Chúng rất độc và dễ bắt cháy, tạo ra lửa màu xanh.

Một điểm đặc biệt lưu ý là methane có nhiều ở trong những hang động, đá giếng sâu. Vì thế tuyệt đối không tự ý đi xuống dưới giếng, hố sâu khi không được chuẩn bị kĩ càng. Muốn xuống giếng sâu phải mang đồ bảo hộ và mặt nạ chống độc. Đặc biệt hơn tuyệt đối không được mang theo bất cứ vật dụng, vật liệu nào dù kích nổ, bắt cháy ở mức độ nào. Chỉ cần sử dụng một ngọn lửa rất nhỏ nhưng trong môi trường chứa nhiều methane cũng gây cháy lớn, phát nổ và chết người.

Khí methane tuy không độc trực tiếp nhưng cũng gây nguy hiểm cho con người như: dễ bắt cháy gây nổ, tích tụ quá nhiều sẽ gây ngạt thở, đồng thời còn có khả năng gây nhiễm độc khí CO. Methane còn là một trong những chất tạo nên hiện tượng hiệu ứng nhà kính, nóng lên toàn cầu. Nó có ở trong khí quyển Trái Đất nhưng không đáng kể. Mật độ Metan còn thay đổi theo mùa, tuy nhiên hiện nay nó vẫn đang có chiều hướng tăng.

An Dương (T/h)
https://vietq.vn/canh-bao-khi-methane-doc-hai-tu-cac-bai-rac-sang-21-d203242.html