Các yếu tố cốt lõi tác động đến năng suất hợp tác trong kỷ nguyên công nghiệp 4.0

Trong bối cảnh của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0), nơi công nghệ số, trí tuệ nhân tạo và tự động hóa đang tái định hình mọi lĩnh vực sản xuất, năng suất hợp tác (collaboration productivity) đã trở thành một chỉ số then chốt phản ánh hiệu quả vận hành của doanh nghiệp. Không chỉ là năng suất của từng cá nhân hay bộ phận riêng lẻ, năng suất hợp tác đo lường khả năng phối hợp đồng bộ giữa các yếu tố con người, công nghệ và quy trình nhằm giảm chi phí và tối ưu hóa toàn bộ chuỗi giá trị.

Năng suất hợp tác: Đích đến là chi phí thấp hơn cho mỗi công đoạn

Mục tiêu tối hậu của nâng cao năng suất hợp tác là giảm chi phí trên mỗi công đoạn sản xuất, từ khâu thiết kế, phát triển cho đến vận hành và bảo trì. Đây là thách thức lớn nhưng cũng là cơ hội chiến lược để doanh nghiệp tối ưu hóa nguồn lực trong kỷ nguyên số. Để hiện thực hóa điều này, hai yếu tố cốt lõi cần được phân tích sâu là: yếu tố sản xuất và công nghệ.

Tăng năng suất không đơn thuần là gia tăng sản lượng. Cốt lõi của cải tiến năng suất là thúc đẩy năng lực ra quyết định, thông qua việc rút ngắn thời gian, nâng cao độ chính xác và sự phối hợp giữa các bộ phận. Khi các công đoạn sản xuất được thiết kế thông minh hơn, sử dụng dữ liệu hiệu quả hơn và phối hợp nhịp nhàng hơn, chi phí cho từng bước trong chuỗi giá trị sẽ được giảm đáng kể.

Hai yếu tố cốt lõi: Sản xuất và Công nghệ

Lợi nhuận từ yếu tố sản xuất – Return on Production (ROP)

Yếu tố sản xuất phản ánh khả năng vận hành thực tế của doanh nghiệp. Khi quy trình sản xuất được cải tiến liên tục, kết hợp với việc rút ngắn chuỗi giá trị, doanh nghiệp không chỉ rút ngắn thời gian sản xuất mà còn giảm chi phí đơn vị sản phẩm. Việc tiết kiệm được chi phí này sẽ thể hiện rõ ở các giai đoạn sau trong vòng đời sản phẩm.


Cốt lõi của cải tiến năng suất là thúc đẩy năng lực ra quyết định.

Hai cơ chế chính góp phần nâng cao lợi nhuận từ yếu tố sản xuất gồm:

Tích hợp (Integration): Đây là cơ chế cho phép các phòng ban, bộ phận trong doanh nghiệp hoạt động như một thể thống nhất. Thông qua chia sẻ dữ liệu và phân quyền hợp lý, các quyết định được đưa ra nhanh hơn, linh hoạt hơn. Việc tích hợp còn giúp các nhóm làm việc cùng nhau để giải quyết các vấn đề đa chiều, từ kỹ thuật đến vận hành.

Tự tối ưu hóa (Self-Optimization): Là bước tiến cao hơn của tự động hóa. Ở mức này, hệ thống sản xuất không chỉ thực hiện theo lệnh mà còn học hỏi và tự điều chỉnh, vượt qua các rào cản lý thuyết truyền thống. Đây là điều kiện để sản xuất đạt được mức “tốt hơn mong đợi”, nơi các hệ thống có thể tự xử lý tình huống bất định và giảm thiểu lỗi từ con người.

Lợi nhuận từ yếu tố công nghệ – Return on Engineering (ROE)

Yếu tố công nghệ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả thiết kế và phát triển sản phẩm – giai đoạn có ảnh hưởng lớn đến toàn bộ chi phí vòng đời. Để tối ưu hóa lợi nhuận từ yếu tố này, hai cơ chế nổi bật đã được triển khai:

SPEP (Shortened Product Engineering Process): Là mô hình kỹ thuật giúp rút ngắn thời gian phát triển sản phẩm. Với SPEP, các doanh nghiệp có thể giảm chi phí R&D, nhanh chóng đưa sản phẩm ra thị trường, đồng thời thích ứng tốt hơn với nhu cầu biến động của khách hàng.


Mục tiêu của tăng năng suất hợp tác trong bối cảnh CMCN 4.0 là giảm chi phí thấp hơn cho mỗi công đoạn.

CVVC (Complete Virtual Value Chain): Đây là chuỗi giá trị ảo hoàn chỉnh, cho phép doanh nghiệp sử dụng các công cụ mô phỏng để hỗ trợ việc ra quyết định. Thay vì phụ thuộc vào dữ liệu lịch sử hay phán đoán, nhà quản lý có thể chạy thử các kịch bản khác nhau để chọn phương án tối ưu. Điều này làm tăng tính linh hoạt, giảm rủi ro và tăng tốc độ triển khai.

Tổng hòa yếu tố công nghệ và sản xuất – Chiến lược song hành

Điều quan trọng là yếu tố sản xuất và công nghệ không tồn tại tách biệt, mà bổ sung cho nhau trong toàn bộ chiến lược tăng năng suất hợp tác. Công nghệ tạo ra nền tảng dữ liệu và công cụ phân tích, trong khi sản xuất là nơi các cải tiến được hiện thực hóa. Doanh nghiệp cần đồng thời nâng cao hiệu quả hai yếu tố này nếu muốn đạt được hiệu quả toàn diện.

Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt, năng suất hợp tác chính là thước đo cho năng lực thích ứng và đổi mới của một tổ chức. Những doanh nghiệp biết tận dụng công nghệ để tối ưu hóa sản xuất – và ngược lại sẽ có lợi thế vượt trội trong việc duy trì chi phí thấp, nâng cao chất lượng sản phẩm và rút ngắn thời gian tiếp cận thị trường.

Theo Phuơng Nam
https://vietq.vn/cac-yeu-to-cot-loi-tac-dong-den-nang-suat-hop-tac-trong-ky-nguyen-cong-nghiep-40-d234656.html